دیگ چدنی و فولادی

دیگ چدنی و فولادی

دیگ چدنی و فولادی از جمله انواع جنس هایی هستند، که برای ساخت بویلر یا دیگ بخار در موتورخانه استفاده می شوند.

تفاوت دیگ چدنی و فولادی ازجمله دغدغه‌های افراد هنگام خرید دیگ های فولادی و چدنی هست ، دیگ های فولادی و چدنی کاربردها و مزایای مخصوص به خود را دارند.

ازجمله مزایای دیگ‌های چدنی تعمیر دیگ چدنی و رفع نشتی آسان تر نسبت به دیگ فولادی است و از مزایای دیگ‌های فولادی ، بازدهی گرمایشی بالا و تحمل فشار کاری زیاد است.

در ادامه مطلب به عمده تفاوت دیگ چدنی و فولادی می پردازیم.

دیگ چدنی چیست ؟

برای تولید دیگ آبگرم چدنی همان طور که از اسم آن هویداست از چدن خاکستری استفاده می شود.

دیگ های چدنی در ظرفیت های مختلف و معمولا به صورت قطعاتی (پره ای) به روش ریخته گری تولید می گردد و بر اساس ظرفیت حرارتی آن ها از تعدادی پره چدنی تشکیل شده اند و در فضای وسط پره ها شعله مشعل قرار می گیرد و جهت افزایش بازده دیگ و حداکثر استفاده از انرژی حرارتی سوخت ، در محیط پره ها مجرا های خاصی در نظر گرفته شده است که گاز های حاصل از احتراق از آن ها عبور می کنند و انرژی خود را به آب داخل دیگ منتقل می کنند.

هر دیگ بر حسب ظرفیت آن شامل یک پره جلو ، یک پره عقب و تعدادی پره وسط است که پره جلو و عقب با یکدیگر و با پره های وسط تفاوت دارند ولی تمام پره های وسط یکسان هستند.

دیگ های چدنی برای فشار های پایین و حداکثر ۵ بار استفاده می شوند که البته برخی از سازندگان اظهار می دارند که دیگ های تولیدی آن ها فشارهای بالاتر از ۵ بار را هم تحمل می کنند و این دیگ ها در مصارف خانگی و تولید آب برای مصارف صنعتی سبک مورد استفاده قرار می گیرند.

این دیگ ها از نظر فشار و دمای کاری دارای محدودیت هستند و بهتر است برای مناطقی که زمستان های سرد دارند و اختلاف دمای آب رفت و برگشت ممکن است زیاد باشد استفاده نشود زیرا تنش های حرارتی ناشی از آب برگشتی نسبتا سرد ممکن است باعث ترک خوردگی پره های آن ها شود.

دیگ های چدنی به دلیل اینکه پره ای هستند امکان افزایش ظرفیت حرارتی آن ها و حمل و نقل آسان آنها وجود دارد و از طرفی هزینه نصب بویلرهای چدنی بیشتر از نوع فولادی است و دیگ های چدنی دارای مقاومت خوبی در مقابل خوردگی هستند.

مزایای دیگ های چدنی

ارزان قیمت هستند.

تغییرات دمایی را به خوبی انجام می دهند.

بسیار با دوام هستند.

دارای بیشترین ضمانت نامه هستند.

طول عمر و ضمانت نامه 20 ساله برای دیگ های چدنی بیشتر از سایر دیگ های بخار است.

در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم هستند.

به دلیل قابلیت جدا شدن پره های دیگ حمل و نقل آن ها آسان است.

ظرفیت حرارتی آن ها با افزایش یا کاهش تعداد پره ها قابل تغییر است.

در صورت شکستن پره ها می توان آن ها را با پره نو تعویض کرد.

معایب دیگ های چدنی

این جنس دیگ سنگین ترین دیگ در بین سایر مواد است.

برای بخار تغلیظ شده نمی توان از دیگ چدنی استفاده کرد.

بازده انتقال حرارت چدن پایین تر از دو ماده دیگر، یعنی فولاد و آلومنیوم است.

ترک برداشتن جدار پره ها در اثر تنش های حرارتی.

فشار زیاد سیستم.

ایجاد رسوب روی سطح داخلی پره ها .

راندمان حرارتی آن ها نسبت به دیگ های سه پاس فولادی کمتر است.

مقاومت آن ها در برابر برخورد مستقیم شعله پایین است و درصورتیکه در داخل دیگ آب نباشد و مشعل بیشتر از ۵ دقیقه روشن بماند کل پره را باید تعویض کرد.

برای مناطق خیلی سرد که امکان شوک حرارتی وجود دارد مناسب نمی باشند.

هزینه نصب و جمع کردن آن ها بیشتر است.

دیگ فولادی چیست ؟

دیگ فولادی به صورت یکپارچه در کارخانه و از ورق و لوله فولادی آلیاژی آتشخوار تولید می شود.

این دیگ ها به دو دسته آب در لوله (water tube) و آتش در لوله (fire tube) تقسیم می گردد و معمولا در مواردی که نیاز به تامین فشار های بسیار بالا می باشد (مثل نیروگاه ها) از دیگ های واترتیوب استفاده می گردد.

اجزا یک دیگ آبگرم فولادی فایر تیوب به صورت خلاصه به شرح زیر می باشد:

• بدنه
• لوله ها
• صفحات نگهدارنده لوله ها
• کوره
• اتصالات لوله رفت و برگشت
• اتصال لوله انبساط
• شیر اطمینان
• شیر تخلیه
• دریچه های بازرسی
• محفظه دود
• درب های جلو و عقب
• اتصال دودکش
• اتصالات مربوط به نشان دهنده ها
• عایق
• روکش (کاور)
• شاسی

این نوع دیگ ها در صنایع و کارخانجات مختلف ، ساختمان ها و مجتمع های مسکونی کاربرد دارند.

مزایای دیگ های فولادی

دیگ فولادی تنها دیگ بخاری است، که می تواند برای بخار تغلیظ شده استفاده شود.

این بویلرها برای انتقال بوسیله رطوبت در گازهای خروجی از کارایی فوق العاده ای برخوردار هستند.

دیگ بخار فولادی سبکتر از دیگ های بخار است، بنابراین برای دیگ های گازی دیواری محبوب است.

طول عمر این دیگ ها بالا تر است.

راندمان و بازده حرارتی دیگ های فولادی سه پاس از دیگ های چدنی بیشتر است.

ظرفیت آن ها تقریبا نامحدود است. (مناسب جهت پروژه های بزرگ)

قابلیت تحمل شوک های حرارتی را دارند.

فشار های خیلی بالا را می توانند تحمل کنند (مناسب جهت ساختمان های مرتفع)

قابلیت تطابق با هر نوع سوخت را دارند.

معایب دیگ های فولادی

فولاد ضد زنگ گران ترین دیگ بخار در مقایسه با دیگهای چدنی و آلومنیومی است.

به ندرت در واحدهای غیر تجاری استفاده می شود، بنابراین مزایای بهره وری آن زیاد مورد استفاده قرار نمی گیرد.

به علت اسيديته گازهاي تغليظ شده در بويلر، گارانتي آنها به طور معمول 15 سال يا کمتر است و اغلب پس از 5 تا 7 سال مورد استفاده قرار مي گيرد.

قیمت آن ها نسبت به دیگ های چدنی بالاتر است.

چون در کارخانه به صورت یکپارچه ساخته می شوند حمل و نقل آن مشکل است.

در صورت خرابی هزینه تعمیر آن ها بالاتر است.

ظرفیت آن ها ثابت و غیر قابل تغییر است.

برخی تفاوت های دیگ چدنی و فولادی 

راندمان حرارتی دیگ های فولادی به خصوص در مدل های سوپر سه پاس Wet ­Back به مراتب از دیگ های چدنی بیشتر است.

طول عمر دیگ های فولادی از دیگ های چدنی به به دلیل شکننده بودن پره های آن ها بیشتر می باشد. ( امکان شکستگی پره های دیگ های چدنی چه در حمل و نقل ، چه در هنگام مونتاژ و چه در اثر سرد و گرم شدن وجود دارد.)

با افزایش ظرفیت دیگ و در نتیجه افزایش تعداد پره‌ها طول دیگ زیادتر شده و شعله مشعل توان گرم نمودن آب گردش‌ کننده در پره‌های انتهایی دیگ های چدنی را ندارد ، لذا از دیگ های چدنی معمولا در پروژه های کوچک و خانگی (به دلیل سادگی در حمل و نقل) بیشتر استفاده می شود.

دیگ های چدنی معمولا تحمل فشار های بالا را ندارند و به دلیل فشار کاری پایین تر نسبت به دیگ های فولادی معمولا در ساختمان های با ارتفاع کم استفاده می شود.

میزان رسوب گیری دیگ های چدنی به دلیل پیچ و خم های عبور آب به مراتب بیشتر از دیگ های فولادی بوده و در نتیجه راندمان آن نسبت به حالت اولیه سریع تر کاهش یافته و شکنندگی آن افزایش می یابد.

برای سیستم‌های حرارتی با فشار کاری پایین ، دیگ چدنی مناسب است مانند یک ساختمان کوچک و برای سیستم‌های حرارتی با فشار کاری بالا دیگ های فولادی مناسب می‌ باشد مانند ساختمان‌های چندین طبقه.

همچنین دیگهای چدنی جهت سیستم های گرمایشی ظرفیت پایین مناسب است ، اما دیگهای فولادی جهت سیستم های حرارتی ظرفیت بالاتر متناسب می باشد.

مشاهده و خرید انواع دیگ های چدنی و فولادی جیبت

.

.